Irak'ta Türkmen Basını 101 Yaşında

Irak'ta ilk Türkçe gazete olarak kabul edilen Havadis'in 25 Şubat 1911 tarihinde yayın hayatına başlamasının yıldönümünde Türkmen basını 101'inci yaş gününü kutladı.

Türkmen basınının 101'inci yaş günü münasebetiyle Irak'ın başkenti Bağdat'taki Türkmen Kardeşlik Ocağı'nda kutlama etkinliği düzenlendi. Etkinliğe Türkmen politikacılar, gazeteciler, yazarlar ve bürokratlar katıldı.

Havadis gazetesinin kuruluşu hakkında konuşan Türkmen gazeteci yazar Kasım Sarıkahya, Irak'ta Bağdat, Basra ve Musul'dan sonra Kerkük'te vilayet matbaasının kurulmasıyla 25 Şubat 1911 yılında Türkçe olmak üzere Havadis gazetesinin yayın hayatına başladığını ve bu gazetenin yayına başladığı günün Irak'ta Türkmen basın günü olarak kabul edildiğini belirtti.

Osmanlı İmparatorluğu ve Irak'ın çok sıkıntılı döneminde yayın hayatına başlayan Havadis gazetesi, İngiliz kuvvetlerinin Kerkük'ü işgal ettiği 14 Mayıs 1918'e kadar yayımını sürdürdü.

Irak'ta Türkmence yayımlanmakta olan Kale Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Nermin Müftü, Osmanlı devleti ve Irak'ın kaynadığı bir dönemde Kerkük'te, Türkmen bölgelerinde ve Osmanlı devletinde olup bitenler hakkında halkı bilgilendirmek için gerçek anlamıyla bir siyasi gazete olan Havadis gazetesinin çıktığını söyledi.

-"Yeni Irak'ta ilk hikaye Kerkük'te çıktı"-

Mükemmel bir Türkmen gazetesi olan Havadis'in birçok şeye öncülük ettiğini dile getiren Müftü, "Ahmed ve Mehmed Kutsizade kardeşler bu gazeteyi çıkardı. Hakiki ve mükemmel bir Türkmen gazeteydi. İçinde neredeyse Arapça kelime yoktu. Yeni Irak'ta ilk hikaye Kerkük'te çıktı. Havadis olmasaydı bu hikaye yazılmayabilirdi. Irak'ın edebiyat tarihini okuyanlar ve araştıranlar, bunu söylemiyor. Türkmen kültürünün gelişimi ve Türkmen kültürünün Irak kültürüne sağladığı katkı görünmesin diye Türkmenler üzerinde büyük baskı vardı. Bunlar hep saklandı. Havadis çıktı, Kerkük'te güzel başlangıç yaptı. Başka Türkmen gazetelerin çıkması için yolu açtı. Bu gazetelerin en sonuncusu Kerkük gazetesiydi" dedi.

-Sendika talebi-

Toplantıda, "Modern Irak tarihinde çok sayıda gazeteci, yazar yetiştiren Türkmenler, çok sayıda kurbanlar vermiştir. Türkmen gazeteci ve yazarları bir arada tutmak, hak ve hukuklarının savunulması için Irak Gazeteciler Sendikası'na bağlı Türkmen Gazeteciler Sendikası kurulmak istendiği" dile getirildi.

Türkmen Gazeteciler Sendikası'nın kurulması için girişimde bulunan Türkmen Şair ve Şii ittifakından milletvekili olan Fevzi Ekrem Terzi, düşüncelerini şu şekilde dile getirdi: "Irak Türkmenlerinden çok sayıda üstadlar, gazeteciler, son yüzyılda altın kalemlerini oynatmıştır. Türkmenler, çok sayıda canlar, kurbanlar ve başlar verdiler. Irak'ta tarih boyunca onlarca Türkmence gazete yayımlandı. Halen çok sayıda Türkmen gazete yayımlanmaktadır. Türkmen Gazetecilik Sendikası'nın kurulmasını istiyoruz. Irak Türkmen Gazetecilik Sendikasına bağlı olsun. Gazetelerde olsun, medyada olsun Türkmen gazeteciler dağılmış durumda. Bunları bir arada toplamak önemli. Bu da milli görevlerden sayılmaktadır."

Kaynak: AA

HABERCİNİZ