Kakai Kültür Merkezi Başkanı Zenyar Cevher Cafer ile söyleşi

ORSAM: Bize kendinizi tanıtır mısınız?

Zenyar Cevher Cafer: Kakai Kültür Merkezi’nin başkanıyım. Bilgisayar enstitüsünden mezunum. Hanekin’de yaşıyorum.

Kakai Kültür Merkezi hakkında biraz bilgi verir misiniz?

Daha çok gençler için çalışmalar yapıyoruz. Gençlik birlikleri projeler getiriyor, biz de bu projelere maddi destek veriyoruz. Kürt yönetiminden izin alınmıştır. Uluslararası sivil toplum örgütleri ile Irak merkezi hükümeti ve Kürt hükümetinden destek alıyoruz. Kakai Kültür Merkezi 2010’da kuruldu. 81 kişi bu merkezi kurmak için çalışmıştır. İdari yönetiminde 17 kişi vardır. Her 5 kişi bir grup oluşturmuştur ve uzmanlık sahalarına göre çalışmalar yapmaktadır. Bu merkezin çalıştığı yer Diyaladır. Ancak Süleymaniye bölgesinde de çalışmalar yapıyoruz. Merkez yönetiminde sadece Kakailer vardır, ancak çalışma alanları sadece Kakaileri sınırlı değildir, diğer grupları da kapsamaktadır. En son ramazan ayında bir turnuva düzenledik. Geçen sene de Kalar’da resim sergisi yapıldı. Ayrıca gençlere bilgisayar programı kursu açtık. Gençlerin tartıştığı konuştuğu, sempozyumlar yapmaktayız. 2-3 ayda bir kurslar açmaktayız. Bu projeleri yaparken sıkıntılar yaşamaktayız. Arap, İslami partiler ve Kürt partilerden bazı baskılarla karşılaşıyoruz. Maddi desteğimiz az olduğu için yaptığımız işler Kürtlerin yaptıkları kadar görünmüyor.

Kakailik için neler söyleyebilirsiniz?

Kakailerin aslı İran’dan gelmektedir. Kakailerin ilahi insanları Türkmen’dir. Herkes bu konuyu bilmez. Kakailer Sultan İshak’tan sonra Irak’a geçmişlerdir. Merasimlerimizin hepsi Türkmen dilidir. Bu durum aslımızın Türkmen olduğunu göstermektedir.

Kakailiğin Irak’ta bir siyasi yönelimi var mı?

Herkes kendi görüşüne göre farklı partilere oy vermektedir.

Genel dağılım yok mu?

Kakailerin kendilerini anlatan bir parti yok, kendi görüşlerine göre oy vermektedir.
Kakailerin temeli Türkmen olduğunu söylediniz. Sizce hiç Türkmen adaylara oy verildi mi?
İnanıyorum ki bazı Kakailer Türkmen adaylara oy vermiştir. Bu durum gizlidir ve Kürtlerle problem yaşanabilir. Ama verildiğine inanıyorum.

Bir kültür merkezi olarak herhangi bir yayın organınız var mı?

Maddi imkanlarımız yetersiz olduğu için bu yönde faaliyetler yapamıyoruz. Gazete, dergi ya da internet sitesi gibi yayın organlarımız yok.

Hanekin’de 2008’den bu yana merkezi hükümetle Kürt yönetimi arasında ciddi sıkıntılar var. Bize Hanekin’deki durumu genel olarak anlatabilir misiniz?

Hanekin’de Kürt yönetimi ve merkezi hükümet arasında bir mücadele durumu var. Emniyet durumu iyi değildir. Mesela 2003’ten önce bağlarımız vardı, güzel bir şehirdi. Şimdi ise bir harabe şehre dönüşmüştür. Kimse bir yapı yapmamış, alt yapılar yapılmamıştır.Hanekin’de KDP ve KYB’nin kontrolü çok büyük. Merkezi hükümetin yapabileceği bir şey yoktur.

Bu iki parti neden güvenliği sağlayamamaktadır?

Benim anladığım kadarıyla bu iki partinin arasındaki sorunlardan da kaynaklanmaktadır. İstedikleri yerde güvenliği sağlarken istemedikleri yerde sağlamamaktadır.

2003’ten sonra Hanekin’in nüfus oranı değişti mi?

Hanekin’e 2003’ten sonra çok insanlar döndü. Bizim nüfusumuz Hanekin’de 2003’ten önce 25 bin civarındaydı, şimdi 120 bin civarındadır. Hanekin’in etrafından gelen çok kişi oldu.
Hangi etnik gruba mensup kişiler Hanekin’e geldi?
En çok dönenler Kürtlerdir.

Hanekin’deki nüfus oranı nedir?

Kürtler 100 bin nüfusla yaklaşık yüzde 85, Türkmenler 10 bin nüfusla yaklaşık yüzde 7-10, Araplar 5 bin nüfusla yüzde 5 civarındadır.

2003’ten önce bu durum nasıldı?

2003’ten önce 25.000 civarındaydı. Yarı yarıya Arap ve Kürtlerden oluşmaktaydı.

Türkmen yok muydu?

Türkmen nüfus oranının hiç değişmediğini söyleyebilirim. Ancak 2003’ten önce Türkmen sayısına dair bilgim bulunmamaktadır.

Son olarak bir Kakai olarak Türkiye hakkındaki görüşleriniz nelerdir?

Türkiye’den isteğim her zaman bize yardımcı olmasıdır. Biz Kakailer bir gün orada zor duruma düşebiliriz. Bize hiçbir yerden destek olunmamaktadır. Türkiye demokratik bir ülkedir, insanlar yaşama hakkı olduğu bilmektedir.  Bu konuda bize yardımcı olmasını diliyoruz.

Size çalışmalarınızda başarılar diliyoruz.

Ben de teşekkür ediyorum.

(Kaynak: ORSAM, 1.Kasım.2011)