İngiltere’nin önde gelen düşünce kuruluşu, Kraliyet Uluslararası İlişkiler Enstitüsü Chatham House, '10 yıl sonra Irak' konulu konferans düzenledi. Konferansta politikacı, bilim adamı ve büyükelçiler, işgalin ardından geçen on yılı değerlendirmek için bir araya geldi.
Moderatörlüğünü Sir Jeremy Greenstock’un gerçekleştirdiği konferansta Irak Milli Güvenlik Konsey Danışmanı Dr Safa al-Sheikh Hüseyin, Büyükelçi Feisal Istrabadi ve İngiliz Diplomat Sir Dominic Asquith konuşmacı olarak yer aldı. Savaşın yol açtığı olumlu ve olumsuz sonuçlar, Irak’ın bölge içerisindeki rolü, anayasal sürecin çıkmazları, etnik sorunlar konuşmacılar tarafından değinilen konular arasında yer aldı. Türkiye ve Irak ilişkilerinin de yer aldığı konferansta Türkiye’nin yaşadığı ‘Barış süreci’ hakkında yorumda bulunuldu. Konferansta ayrıca Londra Büyükelçisi Ünal Çeviköz de dinleyiciler arasında yer aldı.
Dinleyicilerden gelen ‘Irak’ın parçalanması bir iç savaşın sonucumu, yoksa petrol nedeniyle mi düşünüldü ya da laik değerler mi gözlendi, yoksa bölgesel güçlerden Türkiye eski Cumhurbaşkanı Turgut Özal’ın 1991 yılında ve Süleyman Demirel’ in 1997 yılında hayali olan bir üst proje olarak üç parçalı bir devlet nedeniyle mi kurgulandı’ sorusuna yanıt veren konuşmacılardan Sir Dominic Asquith, “Komşuların izleyeceği politika Irak’ın geleceği için elbette önemli. Türk hükümetinin izlediği politika arkasında yatan gerçek motivasyonları tabi bilemem ancak çok açık olarak görünen 4 noktayı burada özetleyebilirim. Bunlardan ilki Kürt toplumu, ticari nedenler, ve üçüncü olarak 2005 ve 2006 yılında gözlemlediğimiz güneyde yaşanan kaos durumunda Kürdistan bir tampon bölge olarak rol alması ve son olarak Türkiye çok açık bir şekilde uluslararası politikada bölgeyi yönetebildiği bir rol oynamak istiyor” açıklamasında bulundu. Büyükelçi Feisal Istrabadi bu açıklamaya ek olarak ‘Türkiye’nin İran ile yaşadığı güçlü rekabet bu bulmacanın önemli bir parçasını oluşturuyor” ifadesinde bulundu.
Konferans sonrası İHA’ya açıklama yapan Irak Milli Güvenlik Konsey Danışmanı Dr Safa al-Sheikh Hüseyin açıklamasında, “Uzun yıllar tarihi, kültürel ve dini anlamda çok sayıda paylaşımda bulunduğumuz Türkiye ile bu gerilimli ilişkiye sahip olmamız üzücü. Çok uzun yıllar önce Türkiye bir çok Irak’lı için hayalini kurduğu bir modeli temsil ediyordu din, demokrasi ve ticari anlamda bir bütünsellik yansıtabildiği için ancak talihsiz bir şekilde bu politika değişti ve bunun ardında İran ile gerilimli, yüksek rekabete dayanan ilişkiler yüzünden Irak’ın savaş alanı olarak kullanılması yatıyor. Arap Baharı ile Türkiye gücünü saldırgan adımlara dönüştürdü ve bu Iraklıları kışkırtıyor. Belki de daha düşündürücü olan Türkiye’nin enerji politikası, bu konuda Kürdistan ile bağımsız bir anlaşmaya varılmasının düşünülmesi Iraklıların bütünlüğünü bozan bir adım olarak algılanıyor’ açıklamasında bulundu.
Türkiye’nin içeride çözümlemeye çalıştığı barış sürecine de değinen Dr Safa Hüseyin, ”Dileriz Türkiye bu konuda başarılı bir çözüme ulaşır ancak doğrusu söylemek gerekirse Türkiye içeride Kürtlere karşı farklı bir politika izliyor ve dışarıda çok farklı bir politika güdüyor. Türkiye’nin Kürtlere karşı politikası da son yıllarda çok ciddi bir şekilde değişti bence dileriz içerideki ve dışarıdaki Kürtlere karşı benzer bir politika uygular” ifadesinde bulundu.
Dinleyicilerin Türkmenlere karşı uygulanan politika konusunda sorduğu soruya cevap veren Büyükelçi Feisal Istrabadi ise, “Irak’ta Kürt ve Iraklılardan bahsediyoruz ancak Irak’da çok sayıda farklı etnik kültür yaşıyor. Sanırım asıl sorun azıklık haklarının korunup konulmadığı değil bence asıl sorun tüm grupların bir araya gelip ortak bir devlet hayalini kuramamasından kaynaklanıyor. Herkes kendi devletini kurduğu bir düzen hayal ediyor ancak kimse ortak kurulacak bir Irak’tan bahsetmiyor” ifadesinde bulundu.
İHA
Haber 3
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder