ORSAM Rapor No 87
Irak’taki temelleri yaklaşık 700 yılı bulan Bektaşi geleneğinin ilk örneklerine burada rastlamak mümkündür. Bu açıdan Kakailik önemli bir örnek teşkil etmektedir. Zira Kakailiğin önderi Sultan İshak’ın, Bektaşiliğin kurucusu olan Hacı Bektaş Veli’den önce yaşadığı bilinmektedir.
Irak’taki Bektaşiliğin yıllar geçtikçe gerek Irak ve İran’daki rejimlerin politikaları gerekse hakim dini inanışların etkinliği neticesinde köreldiği ve yok olmaya yüz tuttuğu bilinmektedir.
Osmanlı Devleti’nin yıkılmasının ardından Türkiye ve Irak’ın kurulmasıyla Anadolu ve Mezopotamya topraklarının birbirinden kopması nedeniyle, 1920’lerden sonra Irak Bektaşiliğinin körelmeye başladığı söylenebilir.
2003’e kadar Irak’ta kendini ifade edemeyen Bektaşiler, ABD’nin Irak’ı işgalinin ardından, kimlik baskısının azalması nedeniyle, yeniden yapılanmaya gayret etmektedir.
Irak’taki etnik ve mezhebi kamplaşma da Irak Bektaşiliği açısından sorunlar ortaya çıkarmaktadır. Iraklı Bektaşilerin etnik çeşitliliğinin yanı sıra, Bektaşilerin yaşadığı Musul, Kerkük, Diyala gibi bölgelerde idari ve siyasi çekişmenin yaşanması da olumsuz yönde etkilenmelerine ve baskı altında kalmalarına sebep oluşturmaktadır.
Türkiye’nin Irak’taki tüm topluluklarla olduğu gibi, Iraklı Bektaşilerle de irtibatını güçlendirmesi hem Irak’ın gelişmesine ve demokrasisine katkı yapacağı gibi hem de Türkiye’nin uluslararası politikada ve bölge politikasında elini güçlendireceği düşünülmektedir.
İÇİNDEKİLER
Takdim
Özet
Irak’ta Bektaşiliğin Tarihi
Irak’ta Bektaşiliğin Mevcut Durumu
Bektaşi Türkmenler
Irak’ta Unutulmuş İki Halk Bektaşi Şebekler ve Kakailer
Bektaşi Şebekler
Bektaşi Kakiler
Sonuç ve Değerlendirme
Ekler:
Iraklı Bektaşilerle Yapılan Söyleşiler
Metnin Tamamı
(Kaynak: ORSAM, 24 Kasım 2011)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder